روشهای زیادی برای تمرین ووشوی چینی وجود دارد. سه روش اصلی عبارتند از: روتین های تمرین، نبرد تن به تن و تمارین پرورش مهارت روتین های ووشو شامل سری کاملی از حرکات زنجیره وار بی وقفه است که گاهی به 100 حرکت پشت سر هم می رسد  برای هر روتین ترکیب، ترتیب و ریتم حرکات متفاوت است و تغییراتی هم در شدت دشواری تکنیکی تمارین به چشم می خورند  این روتینهای تمرینی ممکن است به صورت های زیر باشند:

روتین های تک نفره بدون سلاح ، با سلاح، روتین های مبارزه تن به تن  نمایشی که توسط 2 یا 3 نفر با یا بدون  سلاح یا ترکیبی از مبارزین مسلح و با سلاح گروهی ، بدون سلاح یا با سلاح که همزمان توسط چهار نفر یا بیشتر اجرا می شوند مبارزات تن به تن مبارزاتی اند که توسط 2 مبارز انجام می شوند.

معمولی ترین فرم های آن عبارتند از:

1)  مبارزه آزاد: مسابقاتی که دارای مبارزه تن به تن و بدون سلاح هستند.. هدف در این مسابقات زمین زدن حریف با مشت و لگد است. مبارزین در پوشیدن لباس های محافظ مختارند.

2)   مبارزه با دست: مسابقه ای با دست خالی که در آن مسابقه دهندگان در ناحیه مچ با هم تماس مداوم دارند و هدف غلبه بر حریف از راه هل دادن یا کشیدن است. مشت، لگد و گلاویز شدن ممنوع است .

3)   مبارزه با چوب دستی کوتاه: هر نفر چوب دست کوتاهی که پوشیده از چرم یا پنبه است در دست دارد .

 هر دو لباس محافظ می پوشند و برنده کسی است که اولین ضربه را به حریف بزند.

4)   مبارزه با چوب دست بلند: هر مبارز میله یا چوب دستی بلندی در دست دارد و لباس محافظ پوشیده است.

نفر اول که به حریف ضربه بزند برنده است.

یکی از اصول آموزش ووشو ، تمارین پرورش مهارت، برای بهبود نیرو و تکنینک های پایه ای می باشد.. این تمارین شامل تمرین حرکات تعادلی که در آن هنرجو برای مدتی حالت را حفظ می کند و تمارین پاها ، لگد زدن، کشش و غلتیدن است برخی از اساتید فن علاوه بر تمارین 4 روش زیر را هم معتبر و مفید می دانند: استفاده از کیسه بوکس ، کاغذ چند لایه ای برای تمرین ضربات، میله های متحرک و میله های چوبی .

(( ارزش ووشوی چینی))

یکی از ویژگی های ووشوی چینی این است که در طول تاریخ طولانی اش ، همواره به خاطر ترکیب منحصر به فرد خود از تمرین های سلامتی بخش ، دفاع شخصی و هنر و انضباط فردی، بوجود آمده است.

1)     ورزش سلامتی بخش

بیش از 100 سال قبل ، یک استاد تای چی چوان در کتاب خود (( سرود 13 استقرار)) این طور نوشت:

(( اکنون به هدف این وضعییت ها بیاندیش  - کسب عمر طولانی و جوانی جاودان)) این جمله منعکس کننده یکی از اهداف اساسی ووشوی چینی است. بخشی از تمارین ووشو،چینی است . بخشی از تمارین ووشو، سکون و حرکت ، چرخش و بسیاری از حرکات دیگری که نیازمند مهارت های خاص می باشن د را در هم می آمیزد . ضربات سریع و قدرتی و پرش های چالاک آن نیازمند قدرت، سرعت و انطباق پذیری هستند . نیاز به تمرکز و تصمیم، ذهن و روح را همزمان تحریک می کند.

سازمان تربیت بدنی پکن، بر روی قلب و عروق گروهی از دانشجویان که مرتبا" ووشو تمرین می کردند و گروه دومی که تمرین نمی کردند، آزمایشی مقایسه ای انجام داد. از هر دانشجو خواسته شد که در مدت 30 ثانیه 20 بار کلاغ پر انجام دهد.

نتایج حاصله نشان می دهد که:

ووشو می تواند عملکرد سیستم قلب و عروق را بهبود ببخشد و ضربان قلب و فشار خون را کاهش دهد.

ارزش درمانی تای چی چوان از این هم چشم گیر تر است. در این ترکیب ، ووشو و تنفس سنتی و تمرین های بدنی، برای رهبری حرکات از ذهن استفاده می شود، ماهیچه ها تا حد امکان شل و آرام اند و از فشار زیاد اجتناب می شود در هنگام تمرین، برای رسیدن ذهن به یک وضعیت آرام و کنترل شده، باید تا حد امکان از مزاحمت های بیرونی جلوگیری شود. به این ترتیب ذهن استراحت می کند و هم زمان حرکات آرام  و کنترل شده، اجازه می دهد تا خون بدون محدودیت  از جانب مفاصل قفل شده و عضلات منقبض، آزادانه گردش کند تنفس عمیق و راحت می شود . تمرین ملایم به تدریج ارگان های داخلی و سیستم قلب و عروق را تحریک می کند ، بدون اینکه هنرجو خسته شود یا نفسش بند بیاید. به این ترتیب بنا به وضعیت هنرجو، سرزندگی، تمرکز و نیرو به طور طبیعی بوجود می آید این ورزش مخصوصا" مناسب افراد ضعیف یا مسن است.

2)     مهارت های دفاع شخصی

از نظر تاریخی، ووشو در اصل بیشتر وابسته به جنگ بود . روش تمرینی که برای دفاع از خود شکل گرفته بود. امروزه هنوز هم ویژگی های مبارزه ای خاص خود را حفظ کرده و چند سبکهنوز هم بر تمرین و توسعه فنون موثر مبارزه تاکید دارد . قرن های اخیر شاهد بسیاری از اساتید بزرگ ووشو بوده اند . آنها گام های بلندی در راه ترکیب فنون مبارزه و روش های سلامتی بخش برداشته اند روش های آموزشی که برای تمرین بدن و ذهن و مهار کردن کامل توانایی های بدن طراحی شده بودند.

3)     زیبائی ووشوی چینی

ووشو تنها راهی برای افزایش سلامتی و مهارت های فرد نیست . پیوند طولانی آن با حرکات به آن کیفیت هنرمندانه ای بخشیده است. هم زمان بر روی بدن، تعادل، تسلط بر اعصاب و روحیه تاکید دارد. تمارین زنده آن بر جسم تاثیر زیبائی بخش دارند و بر خلق و خو تاثیر مثبت می گذارند. این خصوصیات ، ووشو را به (( وویی)) یعنی هنر رزمی تبدیل می کنند.

ووشو همین طور می تواند، ظاهر فرد را  بهتر کند و به آن تناسب، عرض و چالاکی بدهد و روحیه اش را شاداب و متعادل می کند.

4)     هنر و مهارت اخلاق

یکی دیگر از ویژگی های ووشوی چینی ، تاکید فراوان آن بر تسلط بر خود و اخلاق خوب  است . لازمه هنر رزمی این است که شخص تسلط بر نفس را تمرین کند و هرگز از توانایی های خود در جهت بهره شخصی خود یا برای آزار رساندن به افراد ضعیف تر از خود استفاده نکند. او باید به دنبال حفظ عدالت باشد، در رویارویی با وحشی گری نترس بماند و روحیه تعاون و تواضع را در خود تقویت کند . راهبان معبد شائولین ، در استان جدید هنان 10 فرمان تمرین ووشو را اعلام کردند0 برخی از این فرامین عبارتند از :

(( اجازه بدهید که هدف اصلی نیرومند کردن بدن و ذهن باشد. مهارت در هنرهای رزمی فقط برای دفاع از خود است جلوگیری از تمام زیاده روی ها در بکار بردن نیروی خود هر کس از ایجاد مزاحمت یا وحشی گری بی دلیل لذت می برد باید بداند با شخص خاطی همان طور برخورد می شود که با کسی که قوانین این موسسه را زیر پا بگذارد))

روحیه این راهبان، همین طور تمامی اساتید ووشو ، در گذشته و امروز برای ما الگو می باشد.

¤ نویسنده:معراج فطرت

بررسی دقیق این مطلب که امروزه چند سبک در سراسر چین تمرین می شود کار دشواری است. بیش از صد مدرسه ( معبد ) وجود دارد و هر مدرسه به نوبه خود شامل چندین سبک جداگانه می باشد.

یانگ چون چوان ( بوکس جوانی جاودان) در استان فوجیان ابداع شد و بعد ها به طرف جنوب در گوانگ دونگ، ماکائو و هنگ کنگ گسترش یافت . یانگ چون چوان یکی از چندین سبک زیر مجموعه نان چوان( مشت جنوبی) است. سبک پویا و نیرومندی که در جنوب رود یانگ تسه بسیار پرطرفدار است .در میان سبکهای مختلف نان چوان ، معروف ترین آنها عبارتند از: هانگ جیاچوان ، لیا جیا چوان، کای جیا چوان، لی جیاچوان، موجیاچوان ، اینها پنج مدرسه برتر نان چوان می باشند. مدریه های دیگر نان چوان عبارتند از: بوکس درنا و ببر و یانگ چون چوان( بوکس جوانی جاودان)، جیاچوان( بوکس شوالیه)، هاکاچوان و فوجیا چوان( بوکس بودائی) و پای می چوان و ریو چوان( بوکس کونفوسیوسی)، نان جی چوان، لی یان شائو چوان، دیائوجیائو چوان، یوجیاجیائو و سونگ جیاجیائو این تعداد مدارس مختلف، تنوع وسیعی از سبکها را در بر دارند به عنوان نمونه در استان گوان دونگ بیش از 350 روتین بدون سلاح و 100 روتین با سلاح وجود دارد که متعلق به مدارس مختلف می باشند .بی چوان، ( بوکس شمالی) اصطلاح عامی می باشد برای مدارس مختلف ووشو در استان های شمال رود یانگ تسه سرعت و قدرت، از ویژگیهای مدارس شمالی است و این مدارس بر روی انواع لگدها و حرکات پا تاکید فراوان دارند.از این رو گفته می شود(( مشت های جنوبی، پاهای شمالی)) سبکهای عمده مدارس شمالی ووشو عبارتند از: شائولین چوان، فنزی چوان، پائو چوان، هانگ چوان، تونگ بی چوان، میزون چوان، لی یوهه چوان، تن توئی، چیوجیائو( ضربه های تند پا)، باجی چوان( بوکس نهائی) ، تای زوچانگ چوان و میان چوان( بوکس نخ ابریشمی). همین طور سبکهای پر طرفدار تای چی چوان و چانگ چوان و زوئینگ یی چوان و غیره وجود دارد . هر کدام از این سبکها متون خاص خود را دارد. فرم های متعدد، حاصل رشد در مدارس عمده سبکهای محلی، متناسب با دست آورد اساتید برجسته  ووشو است. بعضی از این سبک ها علاوه بر روتین های ساده، فنون پایه و تمرین هایی برای مبتدیان، تمرین های پیچیده ای هم برای هنرجویان پیشرفته دارند. برای نمونه تای چی چوان به 5 شاخه اصلی sun  ،yang،chen ،woo ،hawoo تقسیم می شود .هر یک از این شاخه ها شامل انواعی از فرم های گوناگون می باشند.مثلا" شاخهchan دارای روتین قدیمی، روتین جدید و روتین ژائو بائو است. شاخهyang دارای روتین های بلند و روتین های کوتاه است. با توجه به این همه گروه، مدارس و سبکه، جهت ترتیب دادن مسابقات و ترویج ووشو، نیاز به سازمان دهی امور، کاملا" مشهود است.

امروزهدر مسابقات، سبکه در 7 دسته قرار می گیرند:

1-  دسته چانگ چوان آزاد: روتین هایی که از زمان تاسیس چین جدید بوجود آمده اند. این روتین ها که بر پایه شاخه سنتی چانگ چوان شکل گرفته اند شامل استقرارهای معین، استانداردها و مواد آموزشی یکنواخت است و به خاطر حرکات پر تحرک و گسترده شان برای کودکان مناسب تراند.

2-  دسته تای چی چوان: شامل تمامی سبک های سنتی و جدید می باشد . این استقرارها که برای بیشتر افراد مناسب اند، در درمان بیماری و تقویت ساختار بدنی مفید می باشند.

3-  دسته نان چوان: حرکات این سبکهای جنوبی قدرتی و پرتکاپو هستند و دارای تنوعی از ضربات دست و فریادهای انفجاری هماهنگ با حرکات می باشند.

4-  دسته زونگ پی باگوا: ویژگی آن حرکات با ثبات، ریشه دار و فرم های ساده است . رهبری حرکات بر عهده ذهن می باشد و بر هماهنگی ذهن، فرم و نبرد تاکید دارد.

 5 – دسته تونگ بی پی گوا:سبکهایی که ویژگیشان حرکات آزاد در مسیر های وسیع، ضربات بلند و با فاصله زیاد، تحت فشار قرار دادن حریف با انفجارهای سریع و متمرکز می باشند.

6- دسته دی تانگ: تقلیدی- سبک زنده و پر شوری که پرش ها و غلتیدن های فراوانی به تقلید از حیوانات مختلف دارد.

7- دسته آزاد: آمیزه ای از سبکهای مختلف سنتی شمالی است. این سبکها همراه حرکات پر تحرک و موج دارشان با سرعت بالائی اجرا می شوند.

(( 18 سلاح))

همانطور که قبلا" گفته شد ، ووشوی چینی علاوه بر فنون استاندارد مبارزه تن به تن به تمرین با سلاح هم توجه دارد0 نه تنها اکثریت این سلاح ها بر گرفته شده از سلاح های سنتی می باشند بلکه عبارت (( 18 سلاح رزمی)) نیز از زمان قدیم مرسوم بوده و در زمان سلسله سونگ (960 – 1279 ) کاربرد وسیعی داشته که در کتاب(( راهزنان مرداب)) رمان نوشته شده در زمان سلسله مینگ به کرات از آن نام برده شده، یک نسخه از این کتاب نام این ((18 سلاح رزمی)) را این طور ثبت کرده:

نیزه بلند، کمان بلند، کمان تفنگی ، چکش، گرز، عصا، چماق، شمشیر، زنجیر، قلابها، خنجر ترکیبی با تبر، تیشه ساتور ، تبر دسته کوتاه، تبرزین، سپهر ، چوب دستی ، نیزه، شن کش.

در دوره های تاریخی مختلف و شاخه های متفاوت ووشو ، سلاح هایی که عنوان (( 18 سلاح )) را یدک می کشیدند، متغیر بوده اند . امروزه این عبارت معمولا" بر سلاح های زیر اطلاق می شود:شمشیر پهن، نیزه، شمشیر دو بند، تبرزین، تبر دسته کوتاه، پارو( بیل) ، چنگال، عصا، ساتور،چکش، چماق، نیزه تیغه بلند، گرز(( چوب))، خنجر ترکیبی با تبر، چنگک، نیزه سه شاخه0 این عبارت یک عبارت کلی است زیرا سلاحهای رزمی هرگز محدود به 18 ن.ع نبوده اند.. سلاح های دیگری که معمولا" استفاده می شوند عبارتند از: خنجر امی، ایپون –نام آن بر گرفته از کوه emmi در استان سی چوان است ، جایی که زادگاه این سبک است- چماق دسته خمیده و قلاب است0 هر کدام از این دسته ها ، دارای نمونه های زیاد است  .برای مثال دسته شمشیر پهن دسته کوتاه و بلند، شمشیر پهن تکی ، شمشیر، شمشیر پهن دو تائی و شمشیرهای سه سر و دو سر هستند. گرزها شامل چوب بلند، چوب متوسط ، چوب کوتاه، نانچکو دسته بلند و دسته کوتاه و سه قسمت. هر سطح سلح مهارت خاصی برای استفاده از خود می طلبد بنا به گفته برجستگان ووشو: (( نیزه در طول یک خط صاف ضربه می زند، گرز در یک محدوده ضربه می زند ، شمشیر پهن مثل یک ببر وحشی است ، شمشیر دو لبه مثل یک اژدها می چرخد )) هر سبک معمولا" روشن خاص خود را برای بکار بردن سلاح ها دارد.مثلا" فرقی نمی کند که گرز در چه سبکی بکار می رود ، در حمله های بلند با فشار ضربه می زند ، می شکافد، کشیده می شود و چرخانده می شود و در مبارزه در فاصله نزدیک دارای ضربات تند و کوتاه، تکان ها  و ضربه های با فشار می باشد. هر چند که گرز یک سر سبک نان چوان بیشتر بر نیرو تاکید دارد تا تکان دادن در حالیکه گرز متوسط سبک چانگ چوان بیشتر دارای چرخش و تکان است. امروزه سلاح های گوناگون بکار رفته در ووشو به 4 دسته تقسیم می شوند:

1)  سلاح های بلند: بلندتر از قامت انسان اند و با دو دست بکار می روند و شامل: نیزه، چوب، شمشیر پهن بزرگ، نیزه دسته بلند، کوان دائو، چنگال، نیزه سه شاخه وبیل هستند.

2)  سلاح های کوتاه : کوتاه تر از قامت انسان اند و با یک دست بکار میروند و شامل: شمشیر پهن، شمشیر باریک، ساتور، چکش، چوب دستی، عصا، خنجر و سپهر هستند.

3)  سلاح های نرم: از طناب، زنجیر و یا حلقه ها برای درست کردن، سلاح های متصل به هم که می توانند به دور یا نزدیک ضربه وارد کنند ، استفاده می شود. اینها با یک یا هر دو دست استفاده می شوند و شامل : زنجیر نه تکه، سانچکو ، چکش پرنده که عبارتند از 2 گوی آهنی که به دو سر یک زنجیر آهنی متصل شده اند- ایپون، پنجه پرنده و نانچکو.

4)  سلاح های دو قلو: در این مورد یک جفت سلاح وجود دارد که هر یک در یکی از دست ها قرار می گیرد و شامل: شمشیر پهن 2 تایی، شمشیر باریک دو تایی، قلاب های دو قلو، عصاهای دو قلو، چماق دسته خمیده دو قلو، نیزه های دو تایی، ساتورهای دو تایی، خنجر دو قلو، خنجرهای دو دو، میله های دو تایی با سر هایی به شکل مشت و تبرزین می باشند.

¤ نویسنده:معراج فطرت

¤ نویسنده:معراج فطرت

من آواره ی ناکجایی  ترین  رد  پایم              چه بی انتهایم من امشب  چه  بی انتهایم

مرا دارد از خود تهی میکند ذره ذره             همان حس گنگی که میجوشد از ژرفنایم

¤ نویسنده:معراج فطرت